Chứng Chỉ Nghiệp Vụ Hải Quan Là Gì? Những Thông Tin Khác Bạn Cần Biết

Chứng chỉ nghiệp vụ hải quan là một trong những yêu cầu bắt buộc đối với những người muốn làm việc tại các đại lý khai thuê hải quan. Đây là chứng chỉ do Tổng cục Hải quan cấp cho những người thi đỗ trong kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ, được tổ chức hai lần một năm. Trong bài viết này, Việc Làm Công Chức sẽ giới thiệu về ý nghĩa, quy trình và cách thức đăng ký thi cấp bằng cấp chuyên môn về thủ tục hải quan.

Chứng Chỉ Nghiệp Vụ Hải Quan Là Gì? Những Thông Tin Khác Bạn Cần Biết – Nguồn ảnh: Pexels

I. Chứng chỉ nghiệp vụ hải quan là gì?

Chứng chỉ nghiệp vụ hải quan là một loại chứng chỉ chuyên môn dành cho những người muốn làm việc trong lĩnh vực hải quan. Để có được chứng chỉ này, người xin cần phải tham gia và đỗ kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ do Tổng cục Hải quan tổ chức. Kỳ thi này được tổ chức hai lần một năm, thường vào tháng 3 và tháng 9. Nội dung kỳ thi bao gồm các kiến thức về pháp luật, quy định, thủ tục và nghiệp vụ hải quan.

Bằng cấp chuyên môn về thủ tục hải quan là điều kiện tiên quyết để người xin được cấp mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan. Mã số này là dấu hiệu nhận dạng của người làm thủ tục hải quan trên hệ thống quản lý hải quan. Người có mã số này có thể làm việc tại các đại lý làm thủ tục hải quan, là những tổ chức được Tổng cục Hải quan công nhận có năng lực và uy tín để đại diện cho các doanh nghiệp trong việc khai báo, nộp thuế và thực hiện các thủ tục hải quan khác.

II. Ôn thi chứng chỉ nghiệp vụ hải quan ở đâu?

Để thi chứng chỉ nghiệp vụ hải quan, bạn phải nắm vững ba lĩnh vực chính sau:

• Pháp luật hải quan: Bao gồm các quy định về hải quan, thuế XNK, quản lý ngoại thương và xử lý vi phạm trong lĩnh vực hải quan.
• Nghiệp vụ ngoại thương: Các khái niệm về Incoterms 2020, hợp đồng ngoại thương, chứng từ XNK, thanh toán quốc tế, vận tải và bảo hiểm hàng hóa XNK.
• Nghiệp vụ hải quan: Bao gồm các khái niệm về trị giá hải quan, mã HS hàng hóa XNK, xuất xứ hàng hóa C/O, biểu thuế, thuế XNK và thủ tục hải quan.

Ngoài ra, cũng cần hiểu rõ về vai trò của Incoterms trong thương mại quốc tế, ý nghĩa của các thuật ngữ FOB, CO, …

Nếu đang tìm kiếm một trung tâm ôn thi chứng chỉ nghiệp vụ hải quan, có thể tham khảo các tiêu chí sau để lựa chọn:

• Nội dung khóa học: Phải bám sát chương trình thi và cập nhật theo thay đổi của pháp luật.
• Thời gian và học phí khóa học: Phù hợp với nhu cầu và khả năng của bạn.
• Tính thực tiễn thực hành của khoá học: Khoá học phải có nhiều bài tập, thực hành và kiểm tra để nâng cao kỹ năng và kiến thức.
• Đội ngũ giảng dạy: Đội ngũ giảng dạy phải có kinh nghiệm, chuyên môn và tận tâm trong việc dạy và hướng dẫn bạn.
• Feedback của người đã học trước đó: Nên tham khảo ý kiến của những người đã học tại trung tâm để biết chất lượng và hiệu quả của khóa học.

III. THỦ TỤC THI CẤP CHỨNG CHỈ NGHIỆP VỤ KHAI HẢI QUAN

Bước 1

Để tham gia kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan, người dự thi cần chuẩn bị và nộp hồ sơ đăng ký dự thi theo quy định. Người dự thi có thể lựa chọn nộp hồ sơ đăng ký dự thi tại Cục Hải quan tỉnh, thành phố nào mà họ thấy thuận tiện nhất.

Tuy nhiên, người dự thi chỉ được nộp hồ sơ đăng ký dự thi tại một Cục Hải quan và không được thay đổi nơi nộp hồ sơ sau khi đã nộp. Người dự thi cũng phải nộp lệ phí thi theo quy định của pháp luật hiện hành tại nơi nộp hồ sơ đăng ký dự thi.

Bước 2

Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký dự thi của người dự thi, cơ quan hải quan sẽ kiểm tra, xác nhận và gửi danh sách người dự thi lên Tổng cục Hải quan. Tổng cục Hải quan sẽ xây dựng quy chế thi, thành lập Hội đồng thi và tổ chức thi ở các Cục Hải quan tỉnh, thành phố hoặc theo cụm bao gồm một số Cục Hải quan tỉnh và thành phố để có thể tạo thuận lợi cho người dự thi.

Người dự thi phải đạt từ 60% điểm trở lên ở mỗi môn thi mới được coi là đạt yêu cầu. Hội đồng thi sẽ thông báo công khai kết quả thi, kết quả điểm trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan, báo Hải quan điện tử và niêm yết tại trụ sở Cục Hải quan tỉnh, thành phố nơi tiếp nhận hồ sơ dự thi trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày thi.

Trường hợp người dự thi không đồng ý với kết quả thi do Hội đồng thi thông báo, người dự thi có quyền nộp đơn đề nghị phúc khảo môn thi trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày công bố kết quả thi. Đơn đề nghị phúc khảo môn thi phải ghi rõ họ tên, số chứng minh nhân dân, số báo danh, môn thi đề nghị phúc khảo và lý do đề nghị phúc khảo. Người dự thi cũng phải nộp phí phúc khảo theo quy định của pháp luật hiện hành.

Bước 3

Sau khi công bố kết quả thi, Hội đồng thi sẽ cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan cho người dự thi có 03 môn thi đạt yêu cầu. Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan có giá trị trong vòng 05 năm kể từ ngày cấp và được cấp theo quy định tại Điều 4 Thông tư 12/2015/TT-BTC ngày 30/01/2015 của Bộ Tài chính. Người dự thi không cần gửi Giấy chứng nhận điểm thi khi nhận chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan.

Nếu có môn thi không đạt, kết quả các môn đạt sẽ được lưu lại trong 01 năm từ khi công bố phúc khảo trên website của Tổng cục Hải quan. Trong thời hạn bảo lưu, người dự thi có thể đăng ký dự thi lại môn thi không đạt yêu cầu. Nếu quá thời hạn 01 năm kể từ ngày thông báo kết quả phúc khảo trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan mà kỳ thi cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan chưa được tổ chức, thì kết quả các môn thi đạt yêu cầu được bảo lưu cho đến khi kết thúc kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan tiếp theo liền kề.

Tham khảo: Danh sách các việc làm giáo viên tiếng Anh thu nhập cao hiện nay

IV. Cách thực hiện

Để tham gia kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ hải quan, bạn cần thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Đăng ký dự thi trên website của Trường Hải quan Việt Nam hoặc Cổng thông tin điện tử Hải quan. Cần điền đầy đủ thông tin cá nhân, chọn địa điểm thi, chọn môn thi hoặc trường hợp miễn thi (nếu có).
• Bước 2: Nộp hồ sơ dự thi trực tiếp tại trụ sở của Trường Hải quan Việt Nam hoặc gửi qua đường bưu điện.
• Bước 3: Nhận phiếu báo dự thi và thẻ dự thi qua email hoặc trực tiếp tại Trường Hải quan Việt Nam. Cần mang theo phiếu báo dự thi, thẻ dự thi và CMND hoặc hộ chiếu khi đi thi.
• Bước 4: Tham gia kỳ thi tại địa điểm và thời gian đã đăng ký. Bạn cần làm bài thi trên máy tính theo hệ thống CTS (Computerized Testing System) của Tổng cục Hải quan. Mỗi môn thi có thời gian là 90 phút, gồm 50 câu hỏi trắc nghiệm. Điểm thi từ 0 đến 10, điểm đỗ từ 5 trở lên.
• Bước 5: Tra cứu kết quả thi trên website của Trường Hải quan Việt Nam hoặc Cổng thông tin điện tử Hải quan. Hãy nhập số báo danh và số CMND hoặc hộ chiếu để xem điểm thi của mình.
• Bước 6: Nhận chứng chỉ nghiệp vụ hải quan tại Trường Hải quan Việt Nam hoặc gửi qua đường bưu điện. Bạn cần mang theo CMND hoặc hộ chiếu để nhận chứng chỉ. Chứng chỉ có giá trị vô thời hạn.

V. Hồ sơ đăng ký dự thi

Hồ sơ đăng ký dự thi lần đầu để cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan

Người dự thi lần đầu để cấp chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan cần nộp một (01) bộ hồ sơ, bao gồm:

• Phiếu đăng ký dự thi theo mẫu số 01 ban hành kèm theo Thông tư số 12/2015/TT-BTC ngày 30/01/2015 của Bộ Tài chính.
• Có bằng cao đẳng hoặc cao hơn trong các lĩnh vực kinh tế, luật, kỹ thuật; cần nộp 01 bản sao có công chứng hoặc 01 bản sao kèm theo bản gốc để so sánh.
• Hai (02) tấm ảnh màu 3x4cm chụp không quá 06 (sáu) tháng trước khi nộp hồ sơ thi, phải ghi rõ họ tên, năm sinh ở phía sau ảnh (01 ảnh dính vào phiếu đăng ký thi, 01 ảnh dán vào Chứng chỉ khi nhận được).
• Văn bản chứng minh kết quả học tập nếu bằng tốt nghiệp không nói rõ chuyên ngành đủ điều kiện miễn thi (nếu có): 01 bản sao có công chứng hoặc 01 bản sao kèm theo bản gốc để so sánh.
• Văn bản xác nhận từ trường đại học, cao đẳng nơi người đăng ký thi làm việc trước khi nghỉ giảng dạy nếu người thi thuộc đối tượng miễn thi (nếu có): 01 bản gốc.

Hồ sơ đăng ký dự thi lại các môn thi chưa đạt

Hồ sơ đăng ký dự thi lại các môn thi chưa đạt trong chứng chỉ nghiệp vụ hải quan cần nộp một (01) bộ hồ sơ, bao gồm:

• Phiếu đăng ký dự thi theo Mẫu số 01 ban hành kèm theo Thông tư số 12/2015/TT-BTC ngày 30/01/2015 của Bộ Tài chính.
• Bản photo kết quả điểm thi (trên web Trường Hải quan Việt Nam hoặc Cổng thông tin điện tử Hải quan).
• Hai ảnh màu 3cmx4cm chụp trong thời gian 06 tháng tính đến thời điểm nộp hồ sơ dự thi, có ghi rõ họ tên, năm sinh ở mặt sau của ảnh (01 ảnh dán vào phiếu đăng ký dự thi, 01 ảnh dán vào Chứng chỉ khi được cấp).

VI. Các môn thi cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan

Các môn thi cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan

Để cấp chứng chỉ nghiệp vụ hải quan, người dự thi phải vượt qua ba môn thi theo quy định tại Thông tư 12/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 22/2019/TT-BTC), cụ thể như sau:

• Môn Pháp luật về Hải quan: Nội dung bao gồm các quy định của Luật Hải quan, Luật Quản lý thuế, các Luật về thuế liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu và các Nghị định hướng dẫn thi hành; cũng như các quy định theo Luật xử lý vi phạm hành chính và Nghị định xử phạt vi phạm hành chính, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực Hải quan.
• Môn Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương: Nội dung bao gồm các kiến thức về giao nhận vận tải, nghiệp vụ ngoại thương, thanh toán quốc tế.
• Môn Kỹ thuật nghiệp vụ hải quan: Nội dung bao gồm các kiến thức về thủ tục hải quan, phân loại hàng hóa, trị giá hải quan, xuất xứ hàng hóa, sở hữu trí tuệ và chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu.

Trường hợp miễn thi các môn thi cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan

Theo quy định tại khoản 7 Điều 3 Thông tư 12/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 22/2019/TT-BTC), những người sau đây được miễn thi một số môn để lấy Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan:

Không cần thi môn Pháp luật về hải quan và môn Kỹ thuật nghiệp vụ hải quan nếu là:

• Người đã tốt nghiệp ngành hải quan ở các trường đại học, cao đẳng và đăng ký thi lấy Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan trong vòng 03 năm kể từ ngày nhận bằng tốt nghiệp;
• Người đã từng dạy ngành hải quan ở các trường đại học, cao đẳng với thời gian công tác liên tục ít nhất 05 năm, sau khi nghỉ dạy (trừ trường hợp bị sa thải) và đăng ký thi lấy Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan trong vòng 03 năm kể từ ngày có quyết định chuyển công tác, nghỉ hưu hoặc nghỉ việc.

Không cần thi môn Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương khi thi lấy chứng chỉ nghiệp vụ hải quan nếu là:

• Người đã tốt nghiệp ngành kinh tế ngoại thương, thương mại quốc tế, kinh tế đối ngoại, kinh tế quốc tế hoặc logistics và quản lý chuỗi cung ứng ở các trường đại học, cao đẳng và đăng ký thi lấy Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan trong vòng 03 năm kể từ ngày nhận bằng tốt nghiệp;
• Người đã từng dạy ngành kinh tế ngoại thương hoặc thương mại quốc tế hoặc kinh tế đối ngoại hay môn kinh tế quốc tế hoặc logistics và quản lý chuỗi cung ứng ở các trường đại học, cao đẳng với thời gian công tác liên tục ít nhất 05 năm, sau khi nghỉ dạy (trừ trường hợp bị sa thải) và đăng ký thi lấy Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan trong vòng 03 năm kể từ ngày có quyết định chuyển công tác, nghỉ hưu hoặc nghỉ việc.

VII. Trường hợp được cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan

Quy định về việc cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan được nêu tại khoản 1 Điều 4 Thông tư 12/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 22/2019/TT-BTC) như sau:

• Người thi 03 môn đạt điểm theo quy định tại điểm a, điểm c khoản 9 Điều 3 Thông tư 12/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 22/2019/TT-BTC) sẽ được cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan.
• Công chức hải quan thuộc ngạch kiểm tra viên hải quan có 09 (chín) năm công tác liên tục hoặc là kiểm tra viên chính hoặc kiểm tra viên cao cấp khi chuyển công tác, nghỉ hưu hoặc nghỉ việc (trừ trường hợp bị kỷ luật buộc thôi việc) sẽ được cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan trong vòng 03 năm từ ngày có quyết định chuyển công tác, nghỉ hưu hoặc nghỉ việc.

VIII. Kết quả thi cấp Chứng chỉ nghiệp vụ khai hải quan được thông báo ở đâu?

Sau khi kết thúc kỳ thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ hải quan, người dự thi có thể tra cứu kết quả thi của mình trên các kênh thông tin chính thức của Tổng cục Hải quan. Cụ thể, kết quả thi sẽ được Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan thông báo công khai trên:

• Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan
• Báo Hải quan điện tử
• Trụ sở Cục Hải quan tỉnh, thành phố nơi tiếp nhận hồ sơ dự thi.

Ngoài ra, người dự thi cũng có thể liên hệ trực tiếp với Cục Hải quan nơi dự thi để biết thêm chi tiết về kết quả thi và các thủ tục liên quan. Trong trường hợp có khiếu nại hoặc phúc khảo kết quả thi, người dự thi cần tuân thủ theo quy định về thời hạn, hình thức và nội dung của đơn đề nghị phúc khảo.

Qua bài viết trên, chúng tôi đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về chứng chỉ nghiệp vụ hải quan. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được cái nhìn tổng quan và rõ ràng về chứng chỉ nghiệp vụ, cũng như cách thức để đạt được chứng chỉ này. Nếu có nhu cầu học và thi bằng cấp chuyên môn về thủ tục hải quan, bạn có thể tham khảo các trung tâm đào tạo uy tín và chất lượng, hoặc liên hệ với Tổng cục Hải quan

Tác giả